HỆ THỐNG TREO TRÊN XE Ô TÔ

Hệ thống treo chính là một bộ phận nối đàn hồi giữa khung thép sắt xi và vỏ xe ô tô với các cầu trục liên kết các bánh xe và có tác dụng chính:

+ Khi ô tô di chuyển, hệ thống treo xe sẽ cùng với lốp hấp thụ và cản lại các dao động và các va đập tác dụng lên xe do mặt đường xấu mấp mô không bằng phẳng, để bảo vệ hành khách, hành lý và cải thiện tính ổn định và hơn hết điều này cho bạn sự êm ái và thể hiện đẳng cấp chiếc xe mà bạn đang sở hữu.
+ Hệ thống treo xe ô tô còn để xác định  chuyển động của bánh xe, truyền lực kéo và lực phanh sinh ra do ma sát giữa mặt đường và các bánh xe cũng như truyền lực bên và các momen phản lực tới gầm và thân xe.
+ Hệ thống treo sẽ nhanh chóng dập tắt các dao động thẳng đứng sinh ra do ảnh hưởng từ mặt đường gồ ghề.

Dựa trên số liệu thống kê khảo sát ô tô chạy trên đường mấp mô so với ô tô cùng loại chạy trên đường tốt bằng phẳng thì tốc độ trung bình giảm còn một nửa, khoảng thời gian đại tu toàn bộ xe giảm xuống còn 3/5 thời gian, hiệu suất tiêu hao nhiên liệu tăng trên 60%. Chưa kể đến việc, nếu hành khách phải chịu đựng lâu trong tình trạng xe chạy bị rung lắc nhiều dễ sinh ra mêt mỏi và mắc phải những bệnh về thần kinh và não. Vì vậy, một chiếc xe cho bạn sự êm dịu trong chuyển động là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá chất lượng của chiếc xe. Và nếu chỉ xét trong phạm vi khả năng chế tạo xe ô tô thì hệ thống treo trên xe ô tô mang tính chất quyết định đến độ êm ái trong quá trình vận hành của chiếc xe. Tất nhiên tùy vào từng phân khúc mà chiều dài cơ sở của xe có sự thay đổi và điều đó cũng ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng ổn định của xe ví dụ như: chiều dài cơ xe Toyota Vios thuộc phân khúc xe sedan hạng C sẽ ngắn hơn so với chiều dai cơ sở xe Toyota Altis.

he thong treo doc lap va phu thuoc xe oto

Hệ thống treo độc lập và hệ thống treo phụ thuộc.

Tùy theo cấu tạo của từng hệ thống treo mà ta phân ra thành các loại khác nhau về cơ bản nếu xét theo bộ phận tiếp nhận và truyền lực giữa bánh xe với khung. Nếu dựa trên yếu tố này hệ thống treo được chia ra làm hai loại chính là hệ thống treo phụ thuộchệ thống treo độc lập. Cả hai hệ thống treo trên đều có cấu tạo cơ bản gồm 3 phần tử chính là: phần tử dẫn hướng, phần tử đàn hồiphần tử giảm chấn  (trong đó bộ phận quan trọng nhất quyết định đến sự êm ái của chiếc xe là phần tử đàn hồi). Hai loại hệ thống treo phổ biến nhất hiện nay đó là hệ thống treo phụ thuộc và hệ thống treo treo độc lập. Ưu và nhược điểm của hai hệ thống treo cụ thể như sau:

• Hệ thống treo phụ thuộc:

he thong treo phu thuoc xe oto

Hệ thống treo phụ thuộc ở trục cầu sau xe.

Cấu tạo hệ thống treo phụ thuộc khá đơn giản với cả hai bánh xe được đỡ bằng một hộp cầu xe hoặc dầm cầu xe nối liền 2 bánh và ở hệ thống treo phụ thuộc có hai loại phần tử đàn hồi là phần tử đàn hồi là nhíp hoặc phần tử đàn hồi lò xo trụ. Vì cơ chế hoạt động là cả hai bánh cùng chuyển động với nhau nên hệ thống treo phụ thuộc sẽ có những ưu nhược điểm như sau:

+ Ưu điểm hệ thống treo phụ thuộc: Cấu tạo hệ thống khá đơn giản, ít chi tiết vì thế dễ bảo trì bảo dưỡng. Hệ thống treo phụ thuộc có độ cứng vững để chịu được tải nặng thích hợp cho các dòng xe bán tải như xe bán tải Colorado. Khi xe vào đường vòng cua thì thân xe cũng ít bị nghiêng tạo cho xe sự ổn định chắc chắn. Định vị của các bánh xe ít thay đổi do chuyển động lên xuống của chúng nhờ thế lốp xe ít bị bào mòn. Về cơ bản hệ thống treo phụ thuộc thích hợp cho các dòng xe tải chở hàng nặng hoặc có thể lắp cho trục bánh sau ở các dòng xe phổ thông, xe con.

– Nhược điểm hệ thống treo phụ thuộc: Phần khối lượng không được treo lớn và hệ thống treo phụ thuộc có đặc thù cứng nhắc không có độ linh hoạt cho mỗi bánh nên độ êm của xe kém. Giữa bánh xe phải và trái mỗi khi chuyển động có ảnh hưởng qua lại lẫn nhau thông qua dầm cầu xe nên dễ bị ảnh hưởng dao động và rung lắc lẫn nhau, Nguy hiểm khi vào đoạn đường cua có thể trượt bánh nếu đi với tốc độ cao nhất là trong điều kiện mặt đường nước trơn trượt ở những cung đường cong cua tay áo.

 

• Hệ thống treo độc lập:

he thong treo doc lap xe oto

Hệ thống treo độ lập ở trục cầu trước của xe.

Cấu tạo hệ thống treo độc lập là mỗi bánh xe được lắp trên một tay đỡ riêng gắn vào thân xe tạo ra sự linh hoạt chủ động cho mỗi bánh. Vì vậy bánh xe bên trái và bên phải chuyển động độc lập với nhau. Trong đó hệ thống treo độc lập có 5 dạng phần tử đàn hồi là: phần tử đàn hồi lò xo trụ – đòn treo dọc, phần tử đàn hồi lò xo, hai đòn ngang, phần tử đàn hồi lò xo – đòn chéo, phần tử đàn hồi thanh xoắn, phần tử đàn hồi lò xo loại Macpherson. Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu ưu nhược điểm của hệ thống treo độc lập như sau:

– Ưu điểm hệ thống treo độc lập: Khối lượng không được treo nhỏ nên xe chạy êm hơn. Các lò xo không liên quan đến việc định vị bánh xe, vì thế có thể sử dụng các lòxo mềm. Vì không có trục nối giữa các bánh xe bên phải và bên trái nên sàn xe và động cơ có thể hạ thấp xuống. Điều này có nghĩa là trọng tâm của xe sẽ thấp hơn.

– Nhược điểm hệ thống treo độc lập: Cấu tạo khá phức tạp. Khoảng cách và định vị của bánh xe bị thay đổi cùng với chuyển động lên xuống của bánh xe. Nhiều kiểu xe có trang bị thanh ổn định để giảm hiện tượng xoay đứng khi xe quay vòng và tăng độ êm của xe.

Ở nhiều dòng xe phổ thông để giảm giá thành, người ta sử dụng hệ thống treo độc lập ở phía trước và hệ thống treo phụ thuộc phía sau. Đặc biệt đối với dòng xe SUV gầm cao như Toyota Fortuner hoặc các dòng xe bán tải Pick-up để tăng cường khả năng offroad chạy địa hình gồ ghề êm ái nhưng vẫn giữ tính ổn định chắc chắn cho xe, bên cạnh đó cũng có nhiều xe dùng treo phụ truộc cho cả trước và sau bởi giá thành và chi phí sản xuất thấp.

|